Afta jest to schorzenie śluzówki jamy ustnej objawiające się bolesną nadżerką, która powoduje dyskomfort w czasie jedzenia. Przyczyny powstawania aft są różne, związane mogą być z urazami mechanicznymi śluzówki, nieodpowiednią dietą lub zaburzeniami równowagi hormonalnej. Jak zapobiegać aftom poprzez dietę oraz odpowiednią higienę jamy ustnej?
Co wywołuje afty?
Afty to nadżerki śluzówki jamy ustnej, które mogą mieć różny kształt oraz wielkość, powstają także w różnych wewnętrznych miejscach jamy ustnej typu policzki, wargi lub język. Charakterystyczną cechą wizualną aft jest ich białe zabarwienie ograniczone czerwoną obwódką. Są one bardzo bolesne i powodują duży dyskomfort przy jedzeniu oraz piciu.
Przyczyny powstawania uciążliwych aft nie są do końca znane. Najczęściej ich tworzenia się związane jest z urazami mechanicznymi, do których może dojść wewnątrz jamy ustnej. Urazy te mogą zostać wywołane przez zabieg stomatologiczny lub aparat ortodontyczny, a nawet poprzez niewłaściwe szczotkowanie zębów.Powstawanie aft związane jest także z nieprawidłową higieną jamy ustnej oraz zmianami próchniczymi zębów.Pojawianiem się bolesnych nadżerek bardzo często dotknięte są dzieci, które mają tendencję do wkładania różnych przedmiotów do buzi. Owrzodzenia, wywołane urazami śluzówki wewnątrz jamy ustnej, bardzo często same ustępują i dość szybko znikają.
Jednak niektóre osoby cierpią na nawracającą aftozę, której powstawanie jest związane z wieloma czynnikami. Powód ich tworzenia się ma wówczas ścisły związek z nieprawidłowym działaniem układu odpornościowego. Jako jeden z czynników, który zwiększa podatność na powstawanie aft jest obniżony poziom witamin z grupy B, w tym kwasu foliowego i witaminy B12.
Jak leczyć afty?
Jak zapobiegać aftom oraz w jaki sposób je leczyć? Leczenia aft należy rozpocząć od gruntownego przeglądu kontrolnego u dentysty i usunięcia wszelkich chorobowych stanów dotyczących uzębienia. W przypadku urazów wywoływanych przez aparat ortodontyczny, należy skonsultować ten fakt z lekarzem w celu eliminacji przyczyny ich powstawania.
W aptekach dostępnych są także środki, które wykazują działanie o charakterze ściągającym oraz przeciwzapalnym i powodują przyspieszenie gojenia się ran.
Kiedy pomimo zastosowanych środków, afty nie ustępują, konieczne jest zastosowanie leczenia ogólnoustrojowego. W tym celu należy przeprowadzić badanie krwi, które może wykazać ewentualne braki witaminowe i mineralne organizmu. Badania te mogą także wykazać ukrytą celiakię, której objawem mogą być także afty. Podjęte działania medyczne będą wówczas ściśle skoordynowane z wynikami badań.
Odpowiednia dieta
Wiedza jak zapobiegać aftom poprzez dietę jest niezwykle ważna w profilaktyce powstawania bolesnych aft. Dieta osób dotkniętych nawracającą aftozą powinna być bogata w produkty zawierające witaminę B12, A, E oraz C, cynk i żelazo. Do grupy tych produktów należą jogurty, drożdże oraz rośliny takie jak cebula, czosnek oraz rośliny strączkowe.
W czasie procesu leczenia należy unikać kwaśnych i ostrych przypraw oraz zbyt słonych i gorących potraw, ponieważ powodują one podrażnienie rany i jej ból. W przypadku osób dotkniętych celiakią konieczne jest przejście pacjenta na dietę bezglutenową.